MEHMET BOZKURT

SURÝYE TARÝHÝNDE BÝR YOLCULUK !

• admin
• 11 Aralýk 2024
• Yazar
• 4058 Görüntüleme

SURÝYE TARÝHÝNDE BÝR YOLCULUK !

Suriye'nin tarihi, insanlýk tarihinin en eski medeniyetlerinden bazýlarýna ev sahipliði yapan bir bölge olarak oldukça zengindir.

Suriye, zengin tarihi ve stratejik konumu nedeniyle her dönem büyük güçlerin ilgi odaðý olmuþtur. Bu tarihsel zenginlik, günümüzde bile kültürel ve siyasi mirasýn izlerini taþýmaktadýr.

7. yüzyýlda bugünkü Suriye topraklarý, Müslüman Araplar tarafýndan fethedilmiþ ve Þam, Emeviler Halifeliði’nin  Baþkenti olmuþtur. Emeviler'den sonra Abbasiler, Memlükler ve Selçuklular gibi çeþitli Ýslam devletlerinin kontrolü altýna girdi.

Yavuz Sultan Selim Han, 1516 tarihinde yapýlan Mercidabýk savaþý ile Suriye, Osmanlý Ýmparatorluðu’nun bir parçasý haline geldi. Bu dönemde Suriye, ekonomik ve kültürel açýdan önemli bir bölgeydi.

I. Dünya savaþý sonrasýnda Suriye, Osmanlý Ýmparatorluðu'ndan sonra 1946 yýlýna kadar Fransýz manda yönetimine girdi. Ve Suriye, 1946 tarihinde baðýmsýzlýðýný kazanarak Suriye Arap Cumhuriyeti kuruldu. Ancak baðýmsýzlýk sonrasý dönem siyasi istikrarsýzlýklarla geçti. 1970 tarihinde Hafýz Esad yönetimi baþladý ve ölümünden sonra oðlu Beþar Esed 2000 yýlýnda iktidarý devraldý.

2011 tarihinde Arap Baharý’nýn etkisiyle baþlayan protestolar, Suriye’de iç savaþa dönüþtü ve bu savaþ 13 yýl devam etti. 12 günlük bir mücadele sonunda 08.12.2024 tarihinde HTÞ (Heyet Tahrir el-Þam) ve SMO (Suriye Milli Ordusu) önderliðindeki askeri birlikler Baþkent Þam'a girdi ve Beþar Esed dönemi sona erdi. Zalim diktatör Beþar Esed, Rusya'ya sýðýndý.

24 yýllýk bu kirli ve zulüm döneminde bir milyondan fazla insan katledildi, iþkencelerle masum insanlar can verdi ve 10 milyon insan göç etmek zorunda kaldý.

Ne yazýk ki, Suriye savaþýnda en büyük bedeli Türkiye olarak biz ödedik.

O günlerde bu kadar göçmenin geleceðini beklemedik. Bu kadar kalacaklarýný da  beklemiyorduk. Sonunda 100 milyar dolar gibi büyük bir harcama yapýldý.

Bugün Suriye’deki geliþmeler o kadar hýzlý ilerledi ve ilerliyor ki, raporlar yayýmlasanýz kýsa bir süre sonra geçersiz hale gelebilir.

Beþar Esed karþýtý güçlerin mücadelesinde yer alan birliklerin çoðunluðu HTÞ’ye baðlýdýr. HTÞ, 2016 yýlýnda El-Kaide’den ayrýldý. HTÞ, Halep ve Hama çevresinde aktif olan bir guruptur. HTÞ’nin lideri, daha önce El-Kaide’nin Suriye kolu El-Nusra Cephesi’ni yöneten Ebu Muhammed el-Culani'dir. HTÞ, El-Kaide’den ayrýldýktan sonra Culani, El-Kaide ile arasýna mesafe koyarak yoluna devam etti.

... Ve

HTÞ’nin liderlik ettiði Beþar Esed güçlerine yönelik saldýrýya katýlan guruplar ise:

Feylak eþ-Þam (Þam Kolordusu)

Ceyþ el-Ýzza (Ýzzet Ordusu)

Sukur eþ-Þam (Þam Þahinleri)

Ahrar eþ-Þam (Þam Özgür Adamlarý)

Türkistan Tugayý

Ensar et-Tevhid (Tevhid Destekçileri)

Türkistan Tugayý (Özellikle dikkat çekicidir. Üyelerinin çoðu;

Orta Asya’dan (Özbekler ve Tacikler)

Çin’den (Uygurlar)

Ortadoðu ve Avrupa’dan gelen Suriyeli olmayan Arap savaþçýlardan oluþuyor. Bunlarýn çoðu, 2012-2015 yýllarý arasýnda Cihat için Suriye’ye gelmiþlerdi.

Ayrýca Halep’in kuzeyindeki PKK, PYD ve YPK guruplara karþý savaþan tüm SMO gruplarý bu çatýþmalarda yer alýyor.

SMO’nun üç taburu HTÞ liderliðindeki Esed karþýtý saldýrýlara katýlýyor. Bunlar:

Süleyman Þah Tümeni

Hamza Tümeni

El-Cebhe eþ-Þamiye (Levant Cephesi)

Türkiye tarafýndan destek gören SMO bünyesinde yabancý savaþçý yok, bazýlarý Suriyeli Türkmenler'den oluþuyor.

En kalbi dileklerimle diliyor ve dua ediyorum ki, bundan sonra Suriye'de huzur olsun ve guruplar arasýnda iç savaþ baþlamasýn! Ýþte o zaman büyük felaket olur! Ve göçler tekrar baþlar!

Suriye’de maalesef mezhepsel nefret oldukça yüksektir. Özellikle Nusayri ve Þii nüfus, HTÞ ve diðer muhalif gruplarýn ciddi intikam saldýrýlarýna maruz kalma riski altýnda olabilir. Ancak lider Colani'nin verdiði mesajlar huzurlu bir Suriye'ye yöneliktir... Bu duruþ çok sevindiricidir. En çok da yaðmalamalarýn yaþanmamasýdýr.

Beþar Esed rejiminin çökmesinden sonra, bu durum Ortadoðu genelinde büyük yankýlar uyandýracaktýr. Bu etkinin ülkeler bazýnda nasýl olabileceðini bugünden tahmin etmek mümkün olmasa da bazý ciddi geliþmeler olabilir/olacaktýr.

Bu geliþmelerden sonra Türkiye, SMO ve HTÞ aracýlýðýyla Suriye’deki gücünü ve etkisini büyük ölçüde artýracaktýr diye düþünüyorum. Suriye, 1516 tarihinden 1918 tarihine kadar Osmanlý Ýmparatorluðu’nun bir parçasýydý. Suriye ve halký ile ayný tarihi paylaþmamýz ve milyonlarca göçmene ev sahipliði yaparak onlarý kucaklamamýz gelecekte kaynaþmamýzý daha da kolaylaþtýracaktýr.

Türkiye’nin istemediði Suriye’deki guruplarýn güçlerinin zayýflatýlmasý veya tamamen bitirilmesi saðlanabilir. HTÞ ve müttefiklerinin Suriye’yi sakinleþtirmesiyle, mültecilerin güvenli dönüþlerinin saðlanmasý Türkiye'yi ciddi manada rahatlatýr.

Nusayrilerin çoðunlukta olduðu Lazkiye ve Tartus bölgelerinde ne olacaðý da oldukça belirsizdir. Bu bölge ayný zamanda Rusya’nýn önemli bir deniz üssüne ev sahipliði yapýyor. Ruslar tahliye eder mi? Nusayriler bu bölgeyi savunabilir mi? Þu an durum tamamen belirsizdir.

Rusya için Esed’ýn düþüþü, Þam’da müttefik kalmamasý, Suriye’deki siyasi etkinin sona ermesi demektir. 1971 tarihinde Sovyetler Birliði döneminde kurulan Tartus Deniz Üssü’nün sona ermesi ihtimali olabilir.

ABD, Esad’ýn düþüþü ile Ruslarýn Suriye’den çýkmasýný beklemekte ve istemektedir. Ýran'ýn müttefiki durumunda olan Esad’ýn gitmesi, Hizbullah’ýn Suriye'de bitmesi anlamýna gelir ki, bu durum ABD için önemli durumdur.

Ýran için Esed’in düþüþü son derece üzücü olmuþ ve Ýran, bölgedeki büyük bir müttefikini kaybetmiþtir. Bu durumda bölgesel rakibi Türkiye’nin gücü artarken, Ýran, Suriye ve Lübnan’daki siyasi ve askeri varlýðýnýn sona ermesiyle Þii çýkarlarýnýn Suriye, Lübnan ve hatta Irak’ta zayýflamasýyla karþý karþýya kalýr.

Ýsrail, Esed’en düþüþünü bir imkan görerek Suriye topraklarýný iþgal ve bombalamaya devam ediyor! Ýsrail'in tek ve yegane hedefi toprak kazanmak! Suriye'deki mevcut durumdan yararlanarak fýrsatçýlýk yapýyor.

Suriye tarihi yolculuðunda artýk yeni bir dönem baþladý... Cumhurbaþkanýmýz Sayýn Erdoðan, her konuda Suriye'nin yanýnda olduðumuzu söylemektedir. Ýnþaallah, Türkiye en kýsa zamanda HTÞ'yi terör örgütü listesinden çýkarýr ve tecrübelerinden yararlandýrarak yeni oluþan yönetime destek verir. Ve bir bütün, bölünmeyen bir demokratik Suriye ortaya çýkar.

Uzun bir yolculuk ama inanýyor ve güveniyorum ki, kahraman mücahidler baþaracaklardýr. Bu baþarý da Ýslam dünyasýna umut olur ve yeniden bir diriliþ olur!

Sonuç olarak; Suriye'de herkes kaybetti... Elhamdülillah sadece Türkiye kazandý...

Ve 13 yýldýr misafirimiz olan Suriyeli kardeþlerimiz ülkelerine güvenli dönecekler ve her biri Türkiye için fahri bir elçi...

Destekliyoruz, alkýþlýyoruz ve dua ediyoruz!

Allah yar ve yardýmcýlarý olsun!

Mehmet Bozkurt, Eðitimci Ýlahiyatçý Araþtýrmacý Yazar