MEHMET TOPUZ

COÐRAFÝ SÝYASET…

• admin
• 02 Ocak 2025
• Yazar
• 4089 Görüntüleme

COÐRAFÝ SÝYASET…

Coðrafi siyaset, ifadesine dair söylenebilecek ve söylenmesi gereken ifadeleri iki baþlýk ya da iki kategori altýnda sýnýflandýrýp konunun bileþenlerine dair bir ifade oluþturabilirim belki.

Ýnsan haklarý beyannamesi ve teoriler…

Coðrafi siyaset, dünya coðrafyasýnda bir anlam arayýþýnda olmasýnýn yaný sýra dünyanýn kendi jeopolitik ve ideolojik tutumu tarihin kendi içinde anlaþýlamayan ya da anlaþýlmaya yönelik bütün düþüncelerden uzak olmasýndan kaynaklý olup olmamasý yukarýdaki cümlenin belkisi olsa gerek.

Ýnsan haklarý evrensel beyannamesi 1948 yýlýnda yayýnlandý. Tabi bu beyannameden önce tarihin kendi içinde her medeniyetin adalete yönelik düþüncelerinin yaný sýra günün þartlarýnda hukuk kurallarýndan oluþan törenin varlýðýný idame ettirmenin önemi milletlerin geleceðinde yerini almýþtýr.

Dünya coðrafyasýnda geliþmiþ ülkelerin ikircikli tutumlarý ne yazýk ki, güttükleri siyasetin coðrafyanýn getirisi olan ürünlerden bir pay alma düþüncesine evrilmiþ olmasý gerçeði bu yüzyýlýn gerçekleri arasýnda tarih kitaplarýnda yer edinmesi gerektiði bilinmesi gereken baþlýklar arasýnda yerini almalýdýr.

1948 yýlýnda Ýnsan haklarý beyannamesini yayýnlayýp ardý sýra bir Ýsrail devletinin kuruluþuna izin verip bölge coðrafyasýnda yaþayan insanlara karþý katliam, soykýrým yapacak ve bu vahþetle de kalkýp dünyaya insan haklarý hususunda akýl vermek miydi bütün mesele? Siyasetin ve insan haklarýna dair verilerin coðrafyaya göre þekillendirildiði bir beyannamenin kendi içinde bu anlamda çeliþkiler barýndýrdýðý gerçeði ortada durmaktadýr.

Ýnsan haklarý ihlallerinin sadece Filistin de yaþandýðýný sanmayýn. Yine Çin Halk Cumhuriyetinin, Doðu Türkistan da iþlediði insan haklarýna yönelik ihlallerinin varlýðý ne yazýk ki yine katliam ve vahþetle eþdeðerdedir. Siyasetin dünya coðrafyasý sathýndaki karþýlýðý emperyalizm ve kapitalizm zemininde yer edinmeye devam etmektedir.

Problemlerin çözümü için getirilen mevzular, geliþmiþ beþ ülkenin düþüncesi ve çýkarlarý doðrultusunda Birleþmiþ Milletler nezdinde daima bir veto etme durumuna evrilmiþ dünyanýn bu anlamda problemlere karþý bir çözüm üretme anlayýþý, çözümsüz kalmýþtýr. Sadece bu mu? Elbette hayýr. Eski Sovyetler Birliði döneminde iþlenen insan haklarýna yönelik ihlallerde tarihin sayfalarý içerisinde yerini almaya devam etmektedir.

Balkan coðrafyasýnda Bosna Hersek ve daha nice ülkeler Avrupa’nýn sömürgeci düþünce anlayýþýndan nasibini almýþtýr.

Son olarak þu kýsmý da konuþalým… Dünya Siyasi Teorileri…

Coðrafya bölümlerinde okutulan Siyasi Coðrafya ders kitaplarý ve bu kitaplarda dünya üzerinde uygulanmaya çalýþýlan ünlü coðrafyacýlarýn ortaya koyduðu siyasi teoriler bulunur. Okumanýzý tavsiye ederim.

Batýlý düþünce zihniyeti 21. yüzyýlý dünya sathýnda cinayet yüzyýlýna çevirdiði gerçeði ile yüzleþmesi gerekmektedir. Batýlýnýn, Ratzel’den edindiði devlet anlayýþý; devletinde insan gibi bir canlý organizma olduðu ve geliþmek içinde beslenmesi gerektiði ve bunu da yeni topraklar elde ederek saðlayabileceði gerçeði bir sömürü durumunu ortaya çýkarmaktadýr.

Sonuç olarak, dünya siyasi coðrafyasý, batýlý düþünce anlayýþýnýn kýskacýnda kan ve gözyaþýyla yoðrulmaya devam ediyor.

Saðlýcakla kalýn.