MEHMET TOPUZ

ÞEHÝR VE ÞEHÝRLEÞME…

• admin
• 27 Mart 2025
• Yazar
• 6219 Görüntüleme

ÞEHÝR VE ÞEHÝRLEÞME…

Dünya nüfusunun yatay hareketliliði þehirlerin lehine doðru ilerlemektedir. Tabi burada lehine ifadesinin kavramsal deðerine dair konuþulmasý gerekenin olumlu anlamýndan ziyade olumsuz yönü itibariyle daha dikkat çekici bir hal almýþ gibi durmakta. Belki bunun için þunu rahatlýkla söyleyebilirim. Aþýrý nüfus yýðýlmasý belki gelecekte gerekli alt yapýnýn tesis edilmediði anda bir takým problemleri beraberinde getirebilir.

Geliþmiþlik þartlarýnýn saðlanmasý ya da saðlanamamasý ayrýca bunun meydana getirdiði göç olgusu bir þehirleþme kavramýný ortaya çýkarmýþ bulunmakta. Galiba dünya ülkelerinin de yüzleþmek zorunda kaldýðý çarpýk þehirleþme anlayýþý olsa gerek bu.

Göç faaliyetinin yönü kýrsal kesimden þehirlere ya da þehirlerden kýrsal alanlara doðru deðiþmesi ekonomik kalkýnma þartlarý, iþsizlik gibi durumlarýn yaný sýra dünya üzerinde savaþlarýn, doðal afetlerin, yetersiz beslenme durumlarýnýn, susuzluk ve doðal kaynaklarýn bilinçsiz tüketilmesine kadar konuyu ilerletebiliriz. Ve beraberinde bu gibi eksilerin oluþturduðu göç olgusu, þehirleþme adýna birçok problemleri de beraberinde getirebilir.

Þehirleþme anlayýþý yeni bir problemi de ister istemez gün yüzüne çýkaracak ve çevre sorunlarýnýn oluþmasýna ve oluþan bu sorunlara yönelik problemin kaynaðý, yeni bir çözüm üretme arayýþýna götürecektir. Belki de insanýn bu anlamda tek sýðýnaðý da teknolojik faaliyetler olsa gerek. Çünkü beþeriyetin kendi bunalýmýndan bir þekilde kurtulmasý gerektiði de beynin bir çalýþma yöntemi olsa gerek. Teknoloji elbette önemli fakat teknoloji sayesinde doðaya haddinden fazla müdahale de sonuçta çevreyle ilgili þehirleþmenin getirdiði yeni bir veriyi de konuþmak zorunda býrakacak gibi durmakta.

Tabi hýzlý þehirleþme sürecinin, normal seyrinden çýkmasý ve göçün etkisiyle bir takým problemleri beraberinde getirmiþ olmasýnýn en baþýnda konut problemlerinin yaþanmasý olacaktýr. Sürecin olmasý gerekenden daha hýzlý olmasý normal seyrinde seyreden sürecinde kesintiye uðramasýna neden olmasý kaçýnýlmaz son olarak, beþeriyetin problemlerine bir yenisini daha ekleyecektir.

Bu hýzlý þehirleþmenin meydana getirdiði en önemli problem olarak eðitim sorununu konuþabiliriz. Yetersiz eðitim, eðitimsizlikten daha tehlikeli olduðu bilinen bir gerçek. Bilmeyene öðretmek kolay olacaktýr fakat yeterli ile yetersiz eðitim arasýnda kalýnmasý ciddi anlamda bir problem oluþturabilir. Çünkü herkes her þeyi yeterli ve yetersiz olanýn dýþýnda fazlasýyla biliyor olma ihtimali sosyolojik anlayýþ kabiliyetini de düþürebilir. Bu da sonuçta bir gürültü kirliliði oluþturabilir mi? Bilemeyeceðim.

Tabi coðrafyacý olmam hasebiyle, dünya coðrafyasýnýn günümüz dünya sorunlarýna dair güncel bir bakýþ açýsý oluþturma derdinde olmam ve bu yüzyýlda yaþayan bir birey olarak görülen sorunlarýn çözümüne dair geçmiþin düþünce anlayýþýnýn dünya nezdinde zihinlerde kýrýldýðý bir dönemde þunu söyleyebilirim.

Savaþlarý durdurun… Eðitim faaliyetlerinin niteliðinin artmasý, gürültü kirliliðinin azalmasýnýn yanýnda çevre sorunlarýnýn ortadan kalkmasýna kadar birçok parametreyi beraberinde getirebilir. Bireyin donanýmlý olmasý elbette bakýþ açýsýnýn kavi, anlayýþýnýn yeterliliði bir nebze olsun þehirleþme ve ekolojik kaygýnýn niteliðine yönelik bir çaba oluþturabilir.

Sonuçta þehirleþme anlayýþý sanayi faaliyetlerinin geliþmesine baðlý olarak kaçýnýlmaz bir durum. Çünkü göç olgusunun þehirleþmeyle beraber akýllý kentlerin varlýðýna kadar uzanan bir süreci beraberinde getirmiþtir. Þehirleþmeyi bireyin þehirli anlayýþýndan uzakta iþlemekten ziyade bir bütünün parçasý olduðunu da unutmamak gerekecektir. Saðlýcakla kalýnýz.